Wołynianie w Armii Andersa

19 września w Wołyńskim Regionalnym Muzeum Armii Ukraińskiej i Sprzętu Wojskowego odbył się okrągły stół poświęcony tematowi «Wołynianie w Armii Władysława Andersa w czasie II wojny światowej». Został przygotowany przez studentki Szkoły Wyższej «Łuckie Kolegium Pedagogiczne», należące do studenckiego klubu społeczno-politycznego «Wszechświat». Spotkanie moderował Anatolij Krawec, dyrektor klubu, wykładowca, członek Wołyńskiej Obwodowej Organizacji Narodowego Związku Krajoznawców Ukrainy.

Zgromadzonych powitał dyrektor muzeum Oleg Tkaczuk, następnie zwrócili się nich wikariusz katedry Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Łucku ks. Roman Własiuk oraz wiceprezes Wołyńskiego Klubu Automobilowego Sergiusz Prozorowski. Konsulat Generalny RP w Łucku reprezentował konsul Mateusz Marszałek.

Studentki Wiktoria Kopańko i Daryna Guź zapoznały uczestników wydarzenia z życiorysem generała Władysława Andersa oraz szlakiem bojowym jego armii, m. in. z przebiegiem bitwy o Monte Cassino. Dołączyła do nich Sofia Bałasanian, która opowiedziała o życiu prywatnym generała, a mianowicie o jego drugiej żonie, śpiewaczce Irenie Anders, czyli Irynie Jarosiewicz, z urodzenia Ukraince.

Prawdziwa gwiazda światowa, reżyser Michał Waszyński (właściwie Mosze Waks), pochodzący z Kowla, został przedstawiony przez Alinę Panaszczuk. Waszyński walczył w Egipcie i we Włoszech, filmował m. in. bitwę o Monte Cassino. To on odkrył dla świata Audrey Hepburn i Sophię Loren.

Iryna Redko opowiedziała o losach Andrzeja Łajki, Ukraińca z Rówieńszczyzny, żołnierza Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej, a później Armii Andersa.

Kolejnym bohaterem prelekcji był Stefan Szajdak, współzałożyciel grupy poetyckiej «Wołyń». Pracował jako nauczyciel w Kiwercach koło Łucka, następnie trafił do obozu pracy na Syberii i przeszedł całą kampanię włoską z Armią Andersa. Zebrana spuścizna poety w języku polskim i ukraińskim «Blisko i bliżej» ukazała się w 2018 r. nakładem wydawnictwa «Wołanie z Wołynia». O losach Stefana Szajdaka opowiedziała Kateryna Nehodiuk.

Według Anatolija Krawca, członkom «Wszechświata» udało się ustalić w sumie około 30 nazwisk Wołynian walczących w Armii Andersa.

Po prezentacjach przed uczestnikami i gośćmi okrągłego stołu wystąpiły laureatki ogólnoukraińskich i międzynarodowych konkursów muzycznych, wychowanki studia wokalnego «Sukces» Łuckiego Kolegium Pedagogicznego. Pod okiem wykładowczyni kolegium Nadii Pawluk przygotowały koncert, podczas którego zabrzmiały wybrane ukraińskie piosenki. Kilka z nich przetłumaczono na język polski, a «Czerwona Kalina» została zaśpiewana w trzech językach jednocześnie – ukraińskim, polskim i krymskotatarskim.